Enflasyonda güçlü düşüş

Ağustos ayındaki kur şokunun ardından temmuzda yüzde 15.85 iken, ekimde 25.24'e kadar yükselen enflasyonda düşüş süreci, beklenenden daha güçlü bir şekilde başladı. Yeni Ekonomi Programı (YEP) çerçevesinde başlayan dengelenme sürecinin ardından otomotiv, beyaz eşya ve mobilyadaki vergi indirimleri, Enflasyonla Topyekûn Mücadele Programı, TL'deki değer artışı ve petrol fiyatlarındaki sert düşüş enflasyonda ibreyi sert bir şekilde aşağı çevirdi.

ÜRETİCİ FİYATLARI DA DÜŞTÜ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından dün açıklanan verilere göre, Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE), kasımda yüzde 1.44 ile beklentilerin iki kat üzerinde azaldı. Ekimde yüzde 25.24 olan yıllık enflasyon ise yüzde 21.62'ye geriledi.
Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi de kasımda yüzde 2.53 gerilerken, ÜFE'de yıllık enflasyon yüzde 45.01'den 38.54'e indi. TÜFE ile ÜFE arasındaki makas da geriledi. Çekirdek enflasyon olarak tanımlanan özel kapsamlı göstergelerden "B" endeksi yıllık bazda yüzde 24.37'den 21.21'e, "C" endeksi ise yüzde 24.34'ten 20.72'ye geriledi.

Kasım ayı enflasyon rakamları açıklandı

17 AY SONRA EKSİ ENFLASYON
Haziran 2017'den bu yana ilk kez aylık enflasyon eksi olurken, yıllık enflasyon ise marttan bu yana ilk kez geriledi. Tarihte ilk defa kasım ayında eksi enflasyon olurken, çekirdek enflasyon da 27 ay sonra ilk kez aylık bazda eksi gerçekleşti. Ayrıca, üretici fiyatlarında da aylık bazda yaklaşık 10 yılın en büyük düşüşü yaşandı.

YEP HEDEFİ TUTACAK
Yeni Ekonomi Programı'nda 2018 için yüzde 20.87 enflasyon hedefi konulurken, Merkez Bankası'nın tahmini ise yüzde 23.5 seviyesinde bulunuyor.
Ekonomistler aralıkta enflasyonun yine düşük gerçekleşmesini, yılı da YEP hedefine yakın ve Merkez Bankası'nın tahmininin altında yüzde 21-22 civarında tamamlayacağını öngörüyor. Bu çerçevede birçok kurum, yıl sonu beklentilerini aşağı yönlü revize etti.

TOPYEKÛN MÜCADELE ETKİLİ OLDU
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak 9 Ekim'de "Enflasyonla Topyekûn Mücadele Programı"nı açıklarken, programa göre perakende başta olmak üzere reel sektör de bu mücadele kapsamında yüzde 10 fiyat indirimine gitme kararı aldı. Tacirler Yatırım Araştırma Müdürü Özlem Bayraktar Gökşen enflasyonun beklentiden iyi gelmesinde 'enflasyonla topyekûn mücadele' indirimlerinin yansımasının görüldüğünü belirtti. Gökşen aralıkta da yüksek enflasyon beklemediklerini, yılın yüzde 21.4'lerde kapanabileceğini belirtti. GCM Menkul Kıymetler Araştırma Uzmanı Enver Erkan da, firmaların indirimlerinin etkisinin görüldüğünü belirterek, ÜFE ile TÜFE makasının daralmasının çok önemli olduğunu söyledi.



ARALIKTA SIFIRA YAKIN GELİR
Garanti Bankası Yardımcı Baş Ekonomisti Seda Güler Mert, vergi indirimleri ve kampanyaların katkısının yüksek olduğunu, aralıkta da sıfıra yakın bir gerçekleşme beklediklerini söyledi. İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu da yıl sonu hedeflerini yüzde 25'den 21.5'e çektiklerini söyledi. QNB Finans Yatırım'dan Baş Ekonomist Burak Kanlı da, "Faiz idirimleri gündeme gelebilir" dedi.

EN YÜKSEK ARTIŞ SOĞANDA
Tüketici fiyatları bazında kasımda bir önceki aya göre en yüksek fiyat artışı yüzde 50.58 ile kuru soğanda oldu. Bu ürünü yüzde 18.59 ile kadın kabanı, yüzde 15.29 ile patates izledi. Geçen ay en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 32.35 ile portakalda gerçekleşti.

GİYİM VE AYAKKABIDA KUR BAHANESİ
Aylık bazda en büyük gerileme petrol ve TL'nin etkisiyle, yüzde 6.46 ile ulaştırma grubunda gözlenirken, en yüksek artış yüzde 2.37 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu. TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 32.73 ile ev eşyası grubunda görüldü. Enflasyonla Topyekün Mücadele Programı'na katılıp, indirim yapmalarına rağmen giyim ve ayakkabıdaki yüksek artış dikkat çekerken, şirketler kendilerini 'kur' ile savundu. Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Hadi Karasu, yerli hammadde satan firmaların bile kuru bahane edip yüksek fiyattan hammadde sattıklarını bunun da fiyatları yükselttiğini iddia etti. Karasu, pamuğun neredeyse tamamının ithal edildiğini söyledi. Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı Sabur Endican ise, ayakkabıda yüzde 40 ithal girdi nedeniyle kurun etkisinin sürdüğünü, aralık enflasyonunun düşük geleceğini söyledi.
Pınar ÇELİK/EKONOMİ